Voor God, de Vader, is alleen dit reine, zuivere godsdienst: weduwen en wezen bijstaan in hun nood, en je in acht nemen voor de wereld en onberispelijk blijven. – Jakobus 1: 27

Inleiding

In dit document wordt de visie en het beleid van de diaconie van de Koningskerk te Rotterdam-Feijenoord voor 2020-2023 beschreven. De diaconie streeft ernaar de diaconale roeping die de Bijbel weergeeft en zoals die omschreven wordt in de kerkorde van de PKN uit te leven. In dit beleidsplan wordt dat nader uitgewerkt aan de hand van het model ‘boven-binnen-buiten’ zoals dat ook in het beleidsplan van de kerkenraad wordt gebruikt. De diaconie gaat uit van het volgende model:

In de relatie met God (‘boven’) gaat het om de missie en visie van de diaconie. In de relatie met elkaar (‘binnen’) gaat het om de taken van de diakenen binnen de Koningskerk. In de relatie naar wijk en wereld (‘buiten’) gaat het om de taak van de diaconie buiten de gemeente.

Missie en visie

De diaconie van de Koningskerk haalt haar visie uit de Bijbel. Daarin staat dat diakenen waren ingesteld om zich bezig te houden met dienstbetoon – in Handelingen 6: de dagelijkse ondersteuning van weduwen en zorg voor de gemeenschappelijke maaltijden – zodat de apostelen zich konden concentreren op het gebed en de verkondiging van het woord van God. De diaken heeft dus een dienende functie in de kerk. Daarin wil de diaken Jezus Christus navolgen die kwam om te dienen en Zijn leven te geven als losprijs voor velen (Markus 10:45).

Het evangelie van Jezus Christus is goed nieuws voor ieder mens, en daarmee ook voor de armen en degenen die het moeilijk hebben (vgl. Lukas 4:18-21). 

Door het doen van barmhartigheid en gerechtigheid kan iets oplichten van het Koninkrijk van God. De diaconie wil daarom ‘helpen waar geen helper is’. Inspiratie kan daarbij worden gevonden in de zogenaamde ‘werken van barmhartigheid’ die worden beschreven in Mattheüs 25:31-46. Het gaat daar om ondersteuning bij de dagelijkse zorg van mensen voor eten, drinken en kleding, het herbergen van vreemdelingen en het bezoeken van zieken en gevangen, met de belofte: “Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor Mij gedaan.”

Het werk van de diaken is vooral praktisch. In art. 3.11 van de Kerkorde van de PKN gaat het bijvoorbeeld om het dienen van de kerk, het inzamelen en besteden van de liefdegaven en het verlenen van bijstand aan degenen die dat behoeven. De diaken doet ook dienst bij het Heilig Avondmaal en rust de gemeente toe bij het vervullen van haar diaconale roeping.

Diaconie in de gemeente

Het college van diakenen bestaat uit zes personen. De diaconie kent een voorzitter, secretaris en een penningmeester. De diakenen zijn betrokken bij de Voedselbank, zending en de wijk.

Haar financiële middelen komen uit giften en collectes tijdens kerkdiensten. De diakenen zijn daarom betrokken bij het collecteren in de kerk. De opbrengsten van de collecten gaan naar verschillende doelen, waaronder het werk van de diaconie binnen de gemeente of een specifiek doel, zoals de Voedselbank of Stichting Ikusasa. De diaconie telt het geld na de dienst en bergt het op in de kluis. De diaconie zorgt ervoor dat het geld naderhand op de bankrekening van de diaconie wordt gestort. Verdere financiële informatie is te vinden op deze website (www.koningskerk.org).

In de Koningskerk wordt zes keer per jaar het Heilig Avondmaal gevierd. De diaconie helpt bij het klaarzetten en afruimen van de Tafel. De diaconie zorgt ook voor het brood en de wijn aan de Tafel.

De diaconie houdt haar oren en ogen open voor hulpvragen vanuit de gemeente. Ook kunnen gemeenteleden de diaconie wijzen op materiële nood binnen of buiten de gemeente. Waar mogelijk probeert de diaconie concrete hulp te bieden, zoals het doen van een tas met boodschappen of een supermarktbon. Het is de gewoonte om hulpvragen binnen de gehele diaconie te bespreken. Dat zorgt ervoor dat iedere diaken weet wat er speelt; de penningmeester houdt in het oog of er voldoende financiën binnen de diaconie aanwezig zijn om daadwerkelijk hulp te kunnen bieden. In urgente gevallen heeft iedere diaken de mogelijkheid om tot 100 euro meteen uit te geven en achteraf te verantwoorden en te declareren bij de diaconie. 

Diaconie in de wijk

In lijn met het beleidsplan van de kerkenraad wil de diaconie in de periode 2020-203 zich inzetten voor de wijk Rotterdam-Feijenoord. Dat is overigens in lijn met de inzet van de Koningskerk in de laatste tien jaren. Dat gebeurt op verschillende manieren.

Betrokkenheid bij hulpvragen

Het meest voorkomend is hulp voor de korte termijn (incidenteel of voor enkele maanden). Het kan dan gaan om het betalen van een rekening om uithuisplaatsing te voorkomen, eenmalig of een korte periode extra voedsel verstrekken, hulp bieden bij invullen van formulieren en een eenmalige aankoop doen, zoals een bed, kleding of studieboeken. We houden de hulp graag concreet. Dus we geven liever een boodschappentas dan een geldbedrag.

Soms hebben wijkbewoners te maken met structurele problemen, zoals problematische schulden. We zoeken dan naar mogelijkheden om lange termijnhulp te bieden. We benaderen daarbij betrokken instanties om na te gaan waar het mis is gegaan, wat de reden is dat bijvoorbeeld een schuldhulptraject is misgelopen en ook om de situatie van de persoon te verifiëren. Dan stellen we een plan op dat vaak een combinatie omvat van doorverwijzen naar hulpverlenende instanties en structurele financiële hulp. Dat kan onder meer gebeuren door het aanschrijven van fondsen.

In het verlenen van hulp streven wij ernaar de verantwoordelijkheid voor de situatie bij de wijkbewoners te laten. Het is de bedoeling dat ze zoveel mogelijk zelf doen, de diaconie kan hen hierbij ondersteunen. Daarmee wordt de eigenwaarde van mensen versterkt. En, zoals de volkswijsheid gaat: geef de mensen geen vis, maar leer ze vissen. Onder omstandigheden kan iemand worden gevraagd om iets terug te doen voor de hulp die ze ontvangen. Niet als voorwaarde, maar om ze te laten ondervinden dat ze waardevol zijn. Er is vaak ook genoeg te doen. Er is bijvoorbeeld geregeld hulp nodig rondom het uitdelen van voedselpakketten in de Koningskerk. Ook heeft de Koningskerk geen vaste koster en stimuleren we mensen om een avondje te komen helpen met koffiezetten en de zalen in orde te maken voor vergaderingen die er plaatsvinden. Een bijkomend voordeel hiervan is dat mensen uit hun isolement raken en misschien zelfs een netwerk creëren waarop ze kunnen terugvallen in de toekomst.

Daarnaast wil de diaconie de verbinding met de wijk verder uitbouwen door het leggen of versterken van relaties met organisaties in de wijk. Daarbij kan (onder meer) gedacht worden aan de volgende organisaties.

Voedselbank

De Koningskerk is een uitdeelpunt van de voedselbank (www.voedselbankennederland.nl). Mensen uit de omgeving Rotterdam-Feijenoord die bij de voedselbank zijn aangemeld kunnen in onze kerk hun voedselpakket komen ophalen. Onze kerkelijk werker en een van de diakenen zijn vaak aanwezig. Wijkbewoners kunnen niet alleen een voedselpakket ophalen, maar ook gebruik maken van een kopje koffie en de mogelijkheid tot een gesprek met een diaken of onze kerkelijk werker. 

Stichting Gaarkeuken van Rotterdam

Wijkbewoners kunnen worden geattendeerd op het bestaan van de Gaarkeuken (gaarkeuken.nl). De Gaarkeuken is begonnen in het voorjaar van 2017 en kookt vijfmaal per week een gezonde maaltijd voor mensen uit de wijk Feijenoord. Door samen te eten, kunnen ook weer nieuwe contacten worden gelegd en vriendschappen worden aangegaan.

Serve the City

Serve the City is een stichting die hulp wil bieden waar dat nodig is (de Rotterdamse tak is te vinden op: www.servethecityrotterdam.nl). Jaarlijks vinden rond Hemelvaartsdag een aantal acties in Rotterdam plaats.

Samen010

Samen010 (www.samen010.nl) fungeert als een regionale (Rotterdamse) diaconie en is daarmee ook aanspreekpunt voor de gemeente Rotterdam. Ze coördineert en voert vrijwilligersprojecten uit.

Stichting HIP 

Stichting HIP (hiphelpt.nl) is ook actief in Rotterdam (hulpinrotterdam.nl).

HiP Rotterdam is ondergebracht bij Samen 010. Via HiP Rotterdam kunnen leden van de Koningskerk in hun eigen buurt vrijwillig hulp bieden aan mensen in nood, zoals boodschappen doen of een klusje opknappen.

Stichting Present

Ook via Stichting Present (www.stichtingpresent.nl) kunnen leden uit de Koningskerk of wijkbewoners zich als vrijwilliger aanmelden om in de eigen wijk en stad iets te betekenen voor mensen die te maken hebben met armoede, een slechte gezondheid of een sociaal isolement.

Pioniersplek Boeiend!

De Koningskerk ondersteunt de pioniersplek Boeiend (boeiend010.nl) in haar missionaire werk in de wijk. De missie van Boeiend is dat alle inwoners van Rotterdam Feijenoord, Noordereiland en Kop van Zuid in aanraking komen met het christelijk geloof, dat zij Jezus persoonlijk mogen leren kennen en dat zij deel worden van een geloofsgemeenschap. Dit doen ze door kleinschalige en laagdrempelige geloofsgemeenschappen bij mensen thuis te bouwen, zogenoemde ‘missionaire gemeenschappen’.

Hand in hand – diaconaal netwerk Feijenoord

Hand in Hand is het diaconaal netwerk Feijenoord dat gaandeweg 2020 steeds meer vorm krijgt. Het gaat hier om onderling contact tussen diakenen in heel Feijenoord. Informatie is te vinden op: https://www.facebook.com/Hand-in-Hand-diaconaal-netwerk-Feijenoord-103000611133303. Waarschijnlijk zal in de tweede helft van 2020 een eigen website worden gerealiseerd

Diaconie in de wereld

Maatschappelijke hulp

De Koningskerk heeft een lange traditie in het ondersteunen van organisaties die maatschappelijke hulpverlening bieden in binnen- en buitenland, met name Zuid-Afrika. Een voorwaarde voor het bieden is steeds dat een gemeentelid van de Koningskerk een nauwe band heeft met de organisatie in kwestie en als contactpersoon optreedt. Gemeenteleden met vragen over de organisatie kunnen die dan op een laagdrempelige manier kwijt. Verder wordt de organisaties gevraagd een paar keer per jaar een korte presentatie te komen geven in een kerkdienst om hun werk toe te lichten. 

Op dit moment is de Koningskerk betrokken bij:

  • Butterfly Way Educare (www.butterflywayeducare.co.za). Butterfly Way Educare, met Penny Way als directeur, is betrokken bij kinderen uit alle culturen in de gemeenschap van Vrygrond, Capricorn, bij Muizenberg (Zuid-Afrika). 
  • Stichting Ikusasa (www.ikusasa.nl). Stichting Ikusasa zet zich in om kinderen in Johannesburg en Soweto ondersteuning te bieden bij hun schoolopleiding, waardoor ze een beter toekomstperspectief hebben.
  • Stichting Nieuwe Horizon (www.nieuwehorizon.nl) biedt hulp aan de armere bevolking in het dorpje Montagu in Zuid-Afrika.
  • Cherut (cherutbelgium.com). Cherut is een organisatie die zich inzet voor vrouwen in de prostitutie en mensenhandel.
  • Safe Haven (safehavenrotterdam.org). Deze organisatie biedt hulp aan ongedocumenteerde vrouwen door een ruimte te creëren waar ze tot rust kunnen komen en kunnen werken aan een hoopvolle toekomst, in Nederland of elders.

Zending

De diaconie is betrokken bij de zending in de wereld. Dat gaat vooral door middel van het ondersteunen van enkele zendingsprojecten. Op dit moment zijn dat de volgende projecten:

  • Rogier op missie (Arabische Wereld Zending, www.arabischewereldzending.org). Rogier is betrokken bij de zending in een land in het Midden-Oosten.
  • Rik en Caroline Mager (GZB, www.gzb.nl/zendingswerkers/rik-en-caroline-mager/home?user_id=1019243). Zij zijn uitgezonden naar Rwanda om voorgangers theologisch op te leiden om hun plaatselijke gemeenten te dienen en om kinderen met minder kansen een toekomstperspectief te geven.
  • Stichting Facilite (Bram Krol, www.bramkrol.com/bram/facilite). De Stichting Facilite werkt vooral samen met stichtingen in Kongo, Nepal en Ivoorkust. Het gaat dan praktisch gezien om lesgeven aan lokale predikanten en geestelijke leiders en om evangelisatie in onbereikte streken en plaatsen (pygmeeën, Tibetaanse stammen in Nepal, sloppenwijken e.d.).

Daarnaast ondersteunt de diaconie zendingsprojecten op incidentele basis.

Voor de toekomst

De diaconie wil bovengenoemde lijnen (boven-binnen-buiten) ook in de komende jaren doorzetten. Dat is natuurlijk ook haar taak. De diaconie blijft daarom betrokken op de collecte, het Heilig Avondmaal, diaconale hulpvragen en de zending.

Daarnaast wil de diaconie in 2020-2023 meer gaan inzetten op gemeente en wijk. Dat zal gebeuren door aan te sluiten bij wat er al plaatsvindt in gemeente en wijk. De bedoeling is dat er langdurige relaties gaan ontstaan, waarbij de betrokkenen elkaar leren kennen en vertrouwen, en zich (daarom) ook durven uitspreken wanneer sprake is van diaconale nood. Aansluiten bij wat er al plaatsvindt, is in de eerste plaats een eenvoudig aanwezig en beschikbaar zijn bij activiteiten en projecten in gemeente en wijk. Indien nodig kan en wil de diaconie natuurlijk ook praktische hulp bieden, maar belangrijk is vooral dat de diaken en het gemeentelid of wijkbewoner elkaar in vertrouwen durven te nemen, zodat er ruimte komt om elkaars verhalen te delen. Vanuit daaruit kan, indien gewenst, hulp worden geboden waarmee de betrokkene weer verder kan. Dat kan financiële hulp zijn, maar hoeft niet. Soms is het al voldoende om naar iemands verhaal te luisteren of is het verstandig om door te verwijzen naar een pastoraal ouderling, dan weer door praktische ondersteuning te bieden of een professionele instantie in te schakelen.

Gemeente

Voor het diaconale werk in de gemeente betekent dat meer concreet het volgende. Het is de ervaring van de diaconie dat niet altijd gemakkelijk een diaken wordt aangezocht. Dat kan er al aan liggen dat niet alle gemeenteleden weten wie de diakenen zijn. De diaconie wil daarom werken aan meer bekendheid en aandacht voor het diaconaat binnen de gemeente. Daarnaast kan er ook schaamte bestaan om een diaken aan te spreken. De diaconie denkt erover na hoe daarmee het beste kan worden omgegaan. De drempel voor gemeenteleden om diakenen te benaderen voor materiële zorgen van henzelf of anderen, moet zo laag mogelijk zijn en blijven. Ten slotte wil de diaconie graag de gemeenteleden meer betrekken bij het diaconale werk. Denk aan hulp bij het collecteren of betrokkenheid bij de Voedselbank.

Wijk

De diaconie wil zich meer gaan richten op haar werk in de wijk. Ook hier wil zij aansluiten bij bestaande initiatieven. Dat zijn op dit moment vooral Voedselbank en Boeiend, verder valt te denken aan de kerkdiensten in de Steenplaat. De diaconie wil graag meer aanwezig zijn binnen deze initiatieven, zodat een diaken gemakkelijk(er) kan worden aangesproken als er een hulpvraag is. Bij de Voedselbank is al steeds een diaken aanwezig.De diaconie kan dat uiteraard niet alleen: daarvoor is de wijk Feijenoord te groot. We zoeken daarom steeds de samenwerking met andere partners. Die zijn in dit beleidsplan al beschreven. In het bijzonder worden hier nog twee initiatieven genoemd:

  • Het wijkwerkteam dat binnen de Koningskerk wordt opgericht. Daarmee kan de samenwerking tussen Boeiend, Voedselbank en Steenplaat worden gestimuleerd.
  • Het diaconale netwerk Feijenoord ‘Hand in Hand’. Deze samenwerking tussen kerken en diaconale projecten in Rotterdam-Feijenoord kan er op termijn aan bijdragen dat meer en betere hulp wordt verleend. Soms door het zelf te doen, soms door te verwijzen naar andere partners in de wijk.

Uiteindelijk gaat de hulp aan mensen in nood de gehele gemeente aan. Belangrijk is daarom dat er langdurige relaties tussen de gemeenteleden van de Koningskerk en de wijkbewoners (gaan) ontstaan. Op die manier wordt de drempel naar de kerk, en naar de diaconie, lager en kan gemakkelijker hulp worden geboden indien dat nodig is. De diaconie bezint zich erop of zij een rol kan spelen in de contacten tussen Koningskerk en wijk.

Ten slotte. De diaconie kan niet zonder de gemeente en alle andere betrokkenen bij het diaconale werk. Maar nog meer: de diaconie is in alles afhankelijk van God. Elke dag opnieuw heeft de diaconie wijsheid nodig om het diaconale werk te kunnen doen (vgl. Jakobus 1:5). We vragen daarom uw gebed dat God de diaconie wil blijven gebruiken om tot zegen te zijn voor de gemeente, de wijk Feijenoord en de wereld, in de wetenschap dat alle goede gaven van onze God en Vader komen (vgl. Jakobus 1:17). Hem komt daarom alle lof en eer toe!


Het college van diakenen van de Koningskerk